Italië is de vijfde economie van de G8, de zevende economie van de wereld gemeten naar BNP en de dertiende op basis van koopkrachtpariteit. Het land is na Duitsland de tweede exporteur van de EU en biedt met haar 61 miljoen inwoners een grote afzetmarkt voor Nederlandse ondernemingen. Er zijn veel zaken te doen op diverse werkgebieden waar juist wij Nederlanders in uitblinken, te meer aangezien de Nederlandse kwaliteit hoog aangeschreven staat in Italië. Met al deze enorme kansen is het toch een enorme uitdaging om in dit land zaken te doen. Waarom? Daar zijn diverse redenen voor.
Taalbarrière
Voor Nederlandse bedrijven is er een hoge taalbarrière. De kennis van de Engelse taal in het Italiaanse mkb is niet al te groot, zij het niet dat steeds meer jongere Italianen redelijk Engels spreken en schrijven. Maar de langer bestaande bedrijven worden meestal gerund door een ‘padre padrone’, een soort godfather die vaak minder kennis van de Engelse taal heeft en alle belangrijke zaken zelf wil regelen.
Italiaanse Bedrijfscultuur
Daarmee komen we op de tweede reden, de Italiaanse hiërarchische bedrijfscultuur: Platte bedrijfsorganisaties waarin veel mensen verantwoordelijkheid nemen komen zelden voor in Italië. Vaak kloppen Nederlanders bij de verkeerde mensen aan en komt de boodschap niet door.
Cultuur verschillen
Italianen zijn bij een eerste kennismaking, ofschoon hartelijk en beleefd, meestal niet direct en zeer formeel. Nederlanders zijn direct en gewend om met de deur in huis te vallen. Dat verschil in houding wil nogal eens een negatief effect hebben op een prille relatie. Als deze verschillen worden onderkend, tijd wordt genomen en interesse wordt vertoond in de personen gaat de communicatie al beter. Maar ook als de relatie eenmaal vorm heeft aangenomen moet men zich bewust blijven van deze verschillen, vooral in geval onderhandelingen intens worden. Als een Nederlander denkt we zijn er, begint het hier pas. Een Italiaan zal namelijk zelden het achterste deel van zijn tong zal laten zien (ook al zal men dat niet verwachten gezien zijn temperament). Alleen een geduldige en diplomatieke werkwijze heeft hier kans van slagen.
Bureaucratie
Italië heeft een ongekend aantal wetten en veel ambtenaren hebben een onvoorstelbaar formalistische en soms zelfs onwelwillende handelswijze. De Italianen zelf lijden daar als eersten onder maar veel buitenlanders onderkennen dit aspect onvoldoende en zaken kunnen hier enorme schade door oplopen.
Complexe wetgeving
De wetgeving is complex, niet alleen zijn er veel wetten en worden er dagelijks ook veel wetten bijgemaakt maar ze zijn ook moeilijk te interpreteren. Pogingen tot het doorvoeren van grondige en vereenvoudigende hervormingen falen helaas vrijwel altijd. Dit lijdt tot onzekerheid op civiel en fiscaal gebied en brengt de noodzaak tot het frequent inwinnen van advies met zich mee.
Hoge belasting- en premiedruk
De belasting en premiedruk is hoog in absolute en relatieve zin zowel voor bedrijven als voor werknemers. Dit kan ook niet anders gezien de enorme Italiaanse staatschuld en een voor Europese begrippen hoog aantal ambtenaren die weinig efficiënt werken.
Litigation
De ondernemer die gedwongen wordt een dispuut te laten beslechten in de rechtbank ziet zich geconfronteerd met lange procestijden. Bovendien is de uitslag lang niet altijd goed in te schatten gezien de complexe wetgeving en de variëteit in de interpretatie daarvan tussen de verschillende rechters. Het is niet ongebruikelijk dat een bepaald geschil op verschillende manieren wordt beoordeeld door andere rechters. Een goede contractuele voorbereiding inclusief het vastleggen van alternatieve wijzen van dispuut beslechting, is geen overbodige luxe.